پویش جهانی چشم‌انداز صفر (Vision Zero) اتحادیه بین‌المللی تامین اجتماعی (ایسا) که با هدف به صفر رساندن حوادث و بیماری‌های شغلی و تقلیل آسیب‌های زیست محیطی راه‌اندازی شده است، از سوی بسیاری از کشورها و سازمان‌ها به رسمیت شناخته شده و در نشست‌های جهانی از جمله G٧ ، G٢٠ و بریکس نیز مورد حمایت قرار گرفته است.

خوشبختانه با درک اهمیت موضوع از سوی شرکت‌ها و صنایع بزرگ و نهادهای حاکمیتی، برخی از شرکت‌ها به صورت مستقل به این پویش پیوسته اند و در سال‌های اخیر از سوی سازمان تامین اجتماعی نیز توجهی دو چندان به حمایت از پویش‌های کاهش حوادث و بیماری‌های شغلی شده است.

در این راستا، با پیگیری معاونت حقوقی، مجلس و امور بین‌الملل، یک کارگاه آموزشی تحت عنوان “تدوین توصیه سیاستی چشم‌انداز صفر” در روز شنبه مورخ ٤ اسفندماه ١٤٠٣ در سالن همایش‌های مجتمع نگین غرب سازمان با تدریس آقای دکتر کیومرث اشتریان برگزار شد. در این کارگاه مدیران و کارشناسان وزارتخانه‌های تعاون، کار و رفاه اجتماعی؛ نیرو؛ بهداشت درمان و آموزش پزشکی؛ سازمان حفاظت محیط زیست؛ سازمان ایمیدرو؛ پلیس راهور فراجا؛ شستا؛ شرکت ملی صنایع مس ایران؛ نمایندگان انجمن‌های کارفرمایی و کارگری و سازمان تامین اجتماعی شرکت نمودند.

در بخش نخستین این کارگاه، آقای دکتر مشیری، مدیرکل امور بین‌الملل سازمان به صورت مختصر پویش چشم‌انداز صفر را معرفی نمود و در ادامه مجموعه اقدامات سازمان در راستای معرفی این پویش به شرکت‌ها و وزارتخانه‌ها را برشمرد و این کارگاه را زمینه‌ و پیش‌قدم مورد نیاز برای برگزاری همایش ملی/ بین‌المللی چشم‌انداز صفر در سال آینده ذکر نمود و تاکید کرد که این همایش آغاز راه پویش چشم‌انداز در ایران برای به صفر رساندن حوادث و بیماری‌های شغلی خواهد بود.

در ادامه آقای دکتر مظفری، سرپرست اداره بازرسی کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مفاد و موارد قانونی مرتبط با ایمنی در کارگاه‌ها را ذکر کرده و تحقق امر کاهش حوادث را یک ضرورت برای وزارت متبوع دانست و همکاری تمام دستگاه‌ها برای برآورده نمودن این خواست ملی را لازمه تحقق ان برشمرد.

آقای مهندس سیدابوالفضل اشرف منصوری، رئیس هیات مدیره کانون سراسری انجمن صنفی مسئولین حفاظت فنی،ایمنی و بهداشت کار کشور، ورود سازمان به این عرصه را اقدامی مهم ذکر نمود و همچنین تغییر رویکرد آن سازمان از غرامت محوری به سمت پیشگیری از حوادث و کمک به فرهنگ سازی در حوزه ایمنی و بهداشت کار که می‌تواند منشأ برکات ارزشمندی برای جامعه کارگری باشد. خانم دکتر اسمعیلی شهمیرزادی، مدیر کل بیمه‌های اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی دیگر سخنران اولیه کارگاه بودند که هزینه اقدام برای پیشگیری را برای سازمان‌های بیمه‌گر بسیار مقرون به صرفه‌تر از پرداخت غرامت ذکر نمودند.

سردار سلیمی، معاونت عملیات ترافیک پلیس راهور فراجا به عنوان دیگر سخنران کارگاه، اقدامات پلیس راهور فراجا در خصوص کاهش حوادث رانندگی را شرح داد و خواستار اصلاح رویکرد مدیران به پیشگیری موقعیتی به عنوان یک سرمایه‌گذاری شد و هرگونه هزینه‌کرد در حوزه پیشگیری را یک سرمایه‌گذاری راهبردی بیان نمود و از تصمیم سازمان تامین اجتماعی برای ورود به عرصه فرهنگ سازی برای پیشگیری قدردانی نمود.

در ادامه نیز دکتر داوری به عنوان نماینده وزارت بهداشت، درمان و اموزش پزشکی، دیدگاه‌های این وزارتخانه در خصوص چشم‌انداز صفر و مبالغ هنگفت هزینه‌ای برای درمان آسیب‌دیدگان را به عنوان یک معضل قابل حل و قابل کاهش مطرح نمود و امادگی این وزارتخانه برای همکاری با سایر سازمان‌های مسئول و وزارتخانه‌ها اعلام نمود.

سخنران پایانی بخش اول، آقای دکتر گرجی‌پور، معاون رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بود. ایشان عنوان نمودند که فراگیری مشاغل سخت و زیان‌آور در سال های اخیر به تحمیل هزینه های زیادی بر نظام تأمین اجتماعی کشور منجر شده است. گرجی‌پور تصریح کرد: در عمل ما نتوانسته‌ایم در اجرای قانون بهبود فضای کسب و کار موفق باشیم که این امر دلایل مختلفی دارد و آسیب‌شناسی شده است. بخشی از علت به خود ذات قانون برمی‌گردد و بخشی به آیین نامه اجرایی آن که خیلی روشن وظایف را بین مجموعه هایی که متولی این موضوع هستند تفکیک نکرده و منجر به هزینه های بسیار زیادی شده است. اکنون از این شرایط هم کارگر، هم کارفرما و هم سازمان تأمین اجتماعی ناراضی است. امیدواریم رویکرد چشم‌انداز صفر بتواند در این زمینه، با توجه به بحث ها و تجربیاتی که در سطح بین المللی وجود دارد و در نشست های تخصصی این همایش مورد بررسی قرار می‌گیرند، به نتایج لازمی که باعث کاهش هزینه می‌شود نزدیک شود و کم کم این هزینه ها به سمت صفر میل کند. وی با اشاره به اهمیت چشم‌انداز صفر و فعالیتهای سازمان تأمین اجتماعی در حوزه تحقق این چشم‌انداز گفت: سازمان تأمین اجتماعی و به خصوص حوزه بین الملل این سازمان سعی کرده‌اند تا بر اساس تجارب بین‌المللی و مقاوله نامه‌هایی که در این زمینه وجود دارد و تجربه شده، ادبیات چشم‌انداز صفر را با برگزاری چنین نشستی در کشور فراگیر کنند که این موضوع جای تقدیر و تشکر دارد.

در بخش دوم صبحگاهی کارگاه، آقای دکتر اشتریان موارد مرتبط با تدوین توصیه سیاستی را که شامل اصول، فروع، نحوه بیان مسأله و تشریح راهکارها و برنامه عملیاتی را برای شرکت کنندگان توضیح داد. این کارگاه در بخش عصرگاهی در ٨ کارگروه تخصصی (معدن، مخاطرات شیمیایی و فیزیکی، سلامت روان، بیماری‌های شغلی، کار شایسته و مقاوله‌نامه ١٥٥، نیرو، ترافیک و حوادث رانندگی و کارگروه محیط زیست) ادامه یافت و اعضای کارگروه با نظارت مستقیم مدرس دوره، نحوه تدوین توصیه سیاستی را تمرین نمودند.