سازمان بین المللی کار (ILO) در سال ۲۰۰۲ اولین روز جهانی مبارزه با کار کودک را به عنوان راهی برای برجسته کردن وضعیت اسفناک کودکان درگیر کار کودک، راه اندازی کرد. این روز قرار است که به عنوان یک عامل شتاب دهنده برای جنبش رو به رشد جهانی علیه کار کودک، عمل کند.

لغو کار کودک، سنگ بنای آرزوی عدالت اجتماعی است که از طریق آن هر کارگری می تواند آزادانه و بر اساس برابری فرصت ها و رفتار، سهم عادلانه خود را از ثروتی که به تولید آن کمک کرده است، ادعا کند.

از سال ۲۰۰۰ تاکنون، برای بیش از دو دهه، جهان پیشرفت مداومی در کاهش کار کودک داشته است. با این حال در طول چند سال گذشته، به دلیل بروز درگیری‌های نظامی، بحران‌های جهانی و همه‌گیری کووید-۱۹، خانواده‌های بیشتری گرفتار فقر شده و میلیون‌ها کودک دیگر نیز گرفتار کار کودکان شده اند. رشد اقتصادی برای کاهش فشاری که بسیاری از خانواده ها و جوامع احساس کرده و باعث شده است تا به کار کودکان متوسل شوند، کافی نبوده و به اندازه کافی نیز فراگیر نبوده است. امروزه ۱۶۰ میلیون کودک درگیر کار کودکان هستند. این میزان بیانگر این واقعیت است که تقریباً یک کودک از هر ده کودک در سراسر جهان، درگیر کار کودکان می باشد.

بنابراین وضعیت مرتبط با کار کودکان، بازتاب فقدان پاسخ‌های رضایت‌بخش به چالش‌ها و تغییرات متعددی است که بر دنیای کار تاثیر می‌گذارد. شکاف فزاینده بین تعهدات و دستاوردهای ملموس، اقدامات موجود را شکننده تر کرده است، به طوری که گاهی اوقات منجر به افتراق می شود. در مقطع کنونی بیش از هر زمان دیگری، برای همه ما ضروری است که در ارایه راه حل برای مشکلات روزمره مردم مشارکت داشته باشیم و این کار را به شیوه ای کارآمدتر و منسجم تر انجام دهیم.

کار کودکان احتمالاً مشهودترین این مشکلات است که ناشی از فقر و محرومیت بوده و به همین دلیل تداوم یافته است. این امر کودکان را از تحصیل و فرصت های بهتر محروم کرده و باعث شده است که آنها از دستیابی به درآمد مناسب و اشتغال پایدار محروم شوند.

این یک نمونه بارز بی‌عدالتی است که در بیشتر موارد در سطح خانواده‌ها احساس می‌شود (دو سوم کار کودکان دربرگیرنده حضور حداقل یکی از اعضای خانواده ها می باشد). کار کودکان، رشد اقتصادی کل کشورها را تحت تاثیر قرار داده و می تواند با افزایش نابرابری در بسیاری از نقاط جهان نیز مرتبط باشد. همچنین، تهدیدی برای انسجام اجتماعی و پیشرفت انسانی می باشد.

تجربه مشترک ما در مقابله با کار کودک در طول سه دهه گذشته نشان داده است که اگر به دلایل اصلی رسیدگی شود، می توان کار کودک را حذف کرد. اقدامات مربوط به رسیدگی به این موارد شامل ایجاد و اجرای یک چارچوب قانونی قوی مبتنی بر استانداردهای بین‌المللی کار و گفتگوی اجتماعی، ارایه دسترسی همگانی به آموزش با کیفیت خوب و حمایت اجتماعی، و همچنین اقدامات مستقیم برای کاهش فقر، نابرابری و ناامنی اقتصادی و ترویج کار شایسته برای کارگران بزرگسال می باشد.

ترویج اقدامات مشخص برای رسیدگی به علل ریشه‌ای و پیشبرد عدالت اجتماعی، در بطن اقدمات کنفرانس دوربان قرار داشت که منجر به تصویب حذف کار کودکان در پنجمین کنفرانس جهانی در سال ۲۰۲۲ شد. این کنفرانس طرحی برای برگرداندن توجهات به کار کودکان با استفاده از اهرم های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی موجود بود. هدف اصلی آن اطمینان از این موضوع بود که کار کودک در سیاست گذاری و فعالیت های ملی و جهانی، و همچنین در همکاری های توسعه و در موافقت نامه های مالی، تجاری و سرمایه گذاری در اولویت قرار دارد. بنابراین ما روز جهانی مبارزه با کار کودک ۲۰۲۳ را لحظه ای می دانیم که همه ما را متعهد به پایان دادن به کار کودکان می کند تا نشان دهیم که وقتی اراده و عزم در کنار هم قرار می گیرند، می توانیم به تغییر دست یافته و شتابی فزاینده را برای تسریع تلاش ها در شرایط بسیار اضطراری فراهم نماییم.

در روز جهانی مبارزه با کار کودک (۱۲ ژوئن ۲۰۲۳) اهداف زیر را دنبال می کنیم:

– تقویت مجدد اقدام بین المللی برای دستیابی به عدالت اجتماعی، به ویژه تحت ائتلاف جهانی پیش بینی شده برای عدالت اجتماعی، با حذف کار کودکان به عنوان یکی از عناصر مهم آن؛

– الحاق جهانی به مقاوله نامه شماره ۱۳۸ سازمان بین المللی کار در مورد حداقل سن، همراه با الحاق جهانی به مقاوله نامه شماره ۱۸۲ سازمان بین المللی کار در مورد بدترین اشکال کار کودک، که همه کودکان را در برابر تمامی اشکال کار کودکان مورد حمایت قانونی قرار می دهد؛ و

– اجرای موثر برنامه اقدام کنفرانس دوربان.

در روز ۱۲ ژوئن، بسیاری از اعضای سه جانیه سازمان بین المللی کار در سراسر جهان، روز جهانی مبارزه با کار کودک را جشن می گیرند.

در طول برگزاری کنفرانس بین المللی کار، سازمان بین المللی کار یک پانل در سطح بالا را در روز ۱۲ ژوئن برگزار خواهد کرد. در این پانل نمونه هایی از پیگیری اعضای سازمان بین المللی کار در خصوص تعهدات خود در جهت افزایش عدالت اجتماعی و همچنین اقدامات مربوط به حذف کار کودکان مورد بحث و تبادل نظر قرار خواهند گرفت.